Karadeniz’den dünyayı gezdi. Rize’de her ailenin bahçesinde bulunuyor.
Rize bölgesi başta olmak üzere Trabzon’dan Artvin’e geniş bir alanda doğal olarak büyüyen KARAYEMİŞ bin bir derde devadır.
PAZAR TESCİL İÇİN GİRİŞİMDE BULUNMASI GEREKİR
Bu değerli ürünün mutlaka COĞRAFİ TESCİSİ yapılması gerekir. Bu da Ziraat Fakültesi’ne ev sahipliği yapan ilçemiz Pazar’a yakışır.
7 ÇEŞİDİ VARDI
Ülkemizde meyve biçimi ve meyvenin olgunlaşma mevsimine göre 7 karayemiş çeşidi vardır.
Karadeniz Bölgesi'nde; Rize dolaylarında, Trabzon çevresinde, Maçka Meryemana Vadisi'nde, Giresun, Sinop (Ayancık), Zonguldak (Devrek), Kastamonu, Bartın ve Bolu çevresindeki yapraklı orman ve orman kıyılarında rastlanır.
ANAVATANI KARADENİZ YILILARIDIR
Anavatanı olması bakımından Karadeniz'in kıyı bölgesi karayemiş yetiştiriciliği bakımından uygun iklim özelliklerine sahiptir.
RİZE’DE BİR KÖYEDE İSİM OLMUŞTUR
Aynı zamanda Karayemiş, Rize ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köye de isim olmuştur.
Yaz – kış yaprağını dökmeyen (herdem yeşil) boylu çalı veya ağaç halinde bulunur.
Meyveleri çekirdekli, sulu ve 6 – 25 mm boyundadır. Önceleri yeşil renkte olan meyveler olgunlaşınca tiplere göre mor siyah renkli, bazen açık veya koyu kırmızı, bazı çeşitlerde de sarı – kırmızı alacalı olmakla beraber genellikle siyaha yakın koyu bir renk alır.
Ülkemizde dikkate değer ekonomik büyüklükte karayemiş bahçeleri yoktur. Ancak, Doğu Karadeniz bölgesi karayemişi severek tüketmekte, ağaçlar daha çok evlerin, bahçelerin, genellikle çay ve fındık bahçelerinin kenarlarında, yol kenarlarında ve orman içlerinde bulunmaktadır.
HER AİLENİN BAHÇELERİNDE BULUNUR
Karayemişlerin kalitesi de birbirinden farklıdır. Meyve şekli, aroması, tadı, rengi farklılık göstermektedir. Bu çeşitlilik içerisinde en çok sevilen tipler, üreticiler tarafından toplanarak bahçelerin kenarlarına dikilmişlerdir. Birçok bahçede onlarca ağacı bir arada görmek de mümkündür.
ÇOĞALTMA….
Karayemişin çoğaltma yöntemleri aşağıda sıralanmıştır.
1. Tohumla,2 Kök sürgünleriyle,3. Çelikle,4. Daldırmayla,5. Aşıyla,6. Doku kültürü ile.
Kalitesi iyi olan tiplerin çoğaltılmasında kök sürgünleri ve çelikle çoğaltma yaygın olarak kullanılmaktadır. Çok az miktarda da olsa tohumla üretim yapılmaktadır. Ancak bu yöntemle çoğaltmada açılma olacağından tercih edilmemektedir.
FAYDALARI
Sabahtan aç karnına yenen 10 adet meyve hemoroite iyi gelir.
Olgun meyvelerin suda kaynatılması ile ele geçen sıvı diüretik olarak, idrar tutukluklarında kullanılır.
Bir miktar taze ya da kuru meyve, tohumları ile beraber ezilerek sabahları aç karnına yenirse, şeker hastalığına iyi gelir.
Meyvelerin sıkılması ile ele geçen usare, mide ülserine, egzama ya karşı kullanılır.
Meyveler çekirdekleri ( endokarp + tohum ) ile beraber toz edildikten sonra balla karıştırılıp, bronşit tedavisinde kullanılır.
Meyvelerin yenmesi sigaraya karşı isteksizlik doğurur. Taze taflan yapraklarından hazırlanan taflan suyu, spazm çözücü, bulantı kesici olarak kullanılmış; içerdiği HCN' in çok zehirli olması nedeniyle tıbbi kullanılışı hiçbir zaman geniş boyutlara ulaşmamıştır.
RİZE’İN COĞRAFİ İŞARETİ ÜRÜNLERİ
Rize V aliliğinin yapmış olduğu açıklamada ; Rize’nin coğrafi işaretli ürün sayısı artarak 10 olmuştur. Rize Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda ‘Rize Muhlaması’ ve ‘Rize Pepeçurası’ coğrafi işaret tescili almıştır. Rize Ticaret Borsası çalışmasıyla menşe adı türünde ‘Rize Çayı’ coğrafi işaret tescilli ürünümüz olmuştur.
Rize Enişte Lokumu, Ayder Balı, Hemşin Çorabı, Hemşin Karakovan Balı ve Çayeli Koloti Peyniri coğrafi işaret tescili başvuru yapılmış ve değerlendirme süreçleri devam etmektedir”. Denilerek konunun önemine dikkat çekilmiştir.
Kaynak bilgiler Tarım ve Orman Bakanlığı
