“Ha-mim. Özünde açık ve hakikati açıklayıcı olan bu Kitaba yemin olsun! Evet, onu mübarek bir gecede Biz indirdik (İndirmeye başladık) zaten baştan beri (vahiyle) uyaran da Bizdik.
Her hikmetli iş o mübarek gecede ayırt edilir, (rızık, ecel, iyi ve şerden ibaret bütün işler Kadir gecesinde yazılır).”
(Duhan: 44/1-4)
“Kadir gecesini Ramazan’ın son on günündeki tek gecelerde arayın!”
(Buhari, Leyletül Kadr, 3)
Soru:
Duhan suresinin ilk ayetleri “Berat gecesiyle” ilgili olduğu söyleniyor. Gerçeği nedir hocam?
Cevap:
Bir kısım âlimler bu ayetlerin Şaban ayının 15 gecesiyle yani Berat gecesiyle ilgili olduğunu ifade ederek, Berat gecesini “insanların kaderlerini, rızıklarını, doğum ve ölümle ilgili listelerin” görevli meleklere bu gece verildiğini ileri sürmekteler.
Ancak, Müfessirlerin büyük çoğunluğu Berat gecesi ile alakalı oluşunu reddederek bu konudaki hadislerin de sağlam olmadığı ifade edilmiştir. (Diyanet, Kur’an Yolu Tefsiri)
Fahrettin Razi ve Müfessirlerin çoğu, Duhan suresinin ayetleriyle Kadir suresinin ayetleri arasındaki anlam benzerliği ve bütünlüğü ve daha birçok deliller ileri sürerek bu gecenin Kadir Gecesi olduğunu söylemişlerdir. (Tefsiri Kebir, İlgili ayetler)
Soru:
Hocam, Kadir gecesiyle ilgili bir sure indirilmiş olduğu halde onun Ramazan ayının hangi gecesi olduğu neden tam açıklanmamıştır? Bunun ne hikmeti olabilir acaba?
Yemeğin bereketlisinin hangi lokmada olduğunun saklanması, Cüma günündeki duaların kabul olunacağı vaktin saklanması, İsm-i Azam duasının dualar arasında saklanması ve Kadir gecesinin Ramazan ayının son onunda saklanması,
1-Müslümanları tembellikten kurtarmaya yönelik olabilir. Sadece o geceyi ibadetle geçirip sonrasında gevşek davranırlardı.
2-Yüzde yüz isabet ettirdiklerini bilemedikleri için kendilerini cenneti garantilemiş görmelerini engellemeye yönelik olabilir.
3-Bu gecenin fazilet ve bereketinin çok yoğun olması, manevi yükü tek geceden fazlasına dağıtmak olabilir.
4-Hedefe ulaşmak elbette önemlidir ancak Allah Teâlâ, Müslümanın hedefe ulaşmak için gösterdiği çabayı görmek istemiş olabilir. En doğrusunu O bilir.
Soru:
Peygamber Efendimiz bu geceye yönelik nasıl bir değerlendirme çabası içinde olmuştur?
Cevap:
Efendimizin (sav) hayatının tamamı bir ibadet, hayırda yarış şeklinde geçmiştir. “Biz sana bu Kur’an’ı sıkıntı/eziyet çekesin diye indirmedik”(Ta-ha: 20/1-2) ayetleri bu hakikati ortaya koymaktadır.
Peygamberimiz Ramazan ayına son derece önem vermiş ama son on gününde çok daha ibadete yoğunlaşmıştır. Aile bireylerini ve ashabını da titizliğe davet etmiştir.
Hz. Ayşe validemiz Peygamberimizin ömrünün sonuna kadar “Ramazanın son on gününde itikâfa girdiğini”(Buhari, İtikâf, 1) haber vermiştir.
Hz. Ayşe (ra) Kdir gecesinde nasıl dua etmesi gerektiğiyle ilgili sorduğunda şu cevabı vermiştir:
“Allah’ım! Sen affedicisin, affetmeyi seversin, beni de affet!”
(Tirmizi, Deavat, 89)
