“(O sayılı günler) Ramazan ayıdır ki, insanlığa rehber olan, bu rehberliğin apaçık belgelerini taşıyan ve hakkı batıldan ayıran Kur’an işte bu ayda indirilmiştir. Sizden biri bu aya ulaştığında Oruç tutsun.”(Bakara: 2/185)
İsmini Cenab-ı Hakkın koyduğu mübarek Ramazan ayına yaklaşmanın manevi huzuru üzerimize çökerken, Kur’an’la yeniden buluşmak, barışmak ve Oruç’la arınmak için tüm bedenimizi Allah’ın rahmet sağanağının altına tutacağız inşallah…
Ramazan ayı mübarek bir aydır. Hz. Peygamber (sav)’in ifadesiyle “Ramazan ayı geldiğinde Cennet (rahmet) kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır ve Şeytanlar da zincirlere vurulur.” (Buhari, Müslim)
Ramazan ayı Kur’an ayıdır. Kadir gecesini “bin aydan hayırlı kılan”Kur’an Ramazan ayına da büyük bir şeref kazandırmıştır.
Ramazan ayı Oruç ayıdır. “Oruç, Kur’an’ın doğum kutlamasıdır.”
“Ramazan’a hürmet Kur’an’a hürmettir. Kur’an’a hürmet Allah’a hürmettir. Ramazan’a hürmetin ölçüsü ise onu oruçlu geçirmektir. Çünkü o insanlığa rehber olan ve hakkı batıldan ayıran vahyi elinden tutarak insanlığa sunmuştur.” (Mustafa İslamoğlu, gerekçeli meal, 65)
RAMAZAN:
“Ramazan kelimesi, (Ra-Me-Da) fiilinden türemiştir. Fiil kalıbında alındığında mızrak ve ok gibi aletleri mengenede sıkıştırıp keskinleştirmek, sivriltmek, günün sıcaklığının artması, sıcağı çok olan yerde yalın ayak yürümek, susuzluktan içi yanmak, bilemek, öfkelendirmek, oruçla beraber kullanılınca, oruca niyet etmek anlamlarına gelir. Güz döneminde yağan yağmur manasına da gelmektedir.
Ramazan ayında tutulan orucun insanın maneviyatında meydana getireceği gelişimi, zenginlik ve değişimleri şu şekilde sıralayabiliriz:
1-Kılıcı kınından çıkarmak manası ile Şehr: İnceltmek ve bilemek manası ile ramez kavramlarının bir araya gelmesinden, orucun insanın duygularını incelttiği ve onu şeytana karşı bileyip kılıç ve ok haline getirdiği anlaşılabilir. Bu inceltme ve bileme, nefse ve şeytana karşı verilecek mücadelede insanı daha hazırlıklı ve kuvvetli kılar. İncelen ok hedeften şaşmaz. Orucunu tutan insanın gönlü inceldiği için Allah'a doğru olan yolculuğunda şaşırmayacak, incelen ok gibi hedefine varacaktır.
2-Sıcağı çok olan bir yerde, yalın ayak yürümek manası ile Rameda kavramıorucun, cehennemin üzerine basarak insanı karşıya geçireceğini, müminlere, dünyadaki kötülüklerin meydana getirdiği ateşin üzerine basarak yürüme gücü vereceğini ifade etmektedir. Ateşten etkilenmeden, onun hararetini hissetmeden üstüne basarak yürümek, büyük bir manevî olgunluk ister.
3-Güz döneminde yağan yağmur manası ile Ramd kelimesi,kalp ekranındaki kirleri temizleyecek olan orucun rahmet yağmuru gibi olduğunu ifade etmektedir. Oruç, insanın günahlarını, manevi kirlerini ve davranışlarındaki pislikleri temizleyen bir ibadettir.
Kir ve pisleri temizlenen şeyin parlayıp ortaya çıkması gibi, günahları ve kalbin kirlerini temizleyen, şahsiyeti ortaya çıkaran oruç da insanın iç âlemini temizleyip parlatır ve böylece insan, kendini tanımaya başlar. İşte 'şehr-i ramazan' ifadesindeki şehr kelimesi, bunu ifade etmektedir.
4-Şehera kavramı şöhret bulmak manasına da gelmektedir. Orucunu tutan kişi, Allah katında bir değer kazanmakta; bu da ona manevi şöhret getirmektedir.İnsana Allah katında şöhret kazandıran oruç, bu ayda tutulduğu için bu ismi almıştır.
5-Yerleşmek manası ile Şehera kelimesi, manevi değerlerin insanın şahsiyetine yerleşmesi, duyuların oynaklığını yitirip sabitleşmesi, aklın ve imanın nefis ülkesine yerleşmesini temin etmektedir. Aklın nefis ülkesine yerleşmesi, büyük bir mücadelenin zaferle bitmesi demektir. İşte oruç, bu zafere yardım etmekte, aklın orada yerleşmesini temin etmektedir.
6-Hamile kadının doğum zamanının yaklaşması manasıyla Şehera kelimesi,orucun insanın gönlünde manevi oluşumların doğmasını temin ettiğini ifade etmektedir. (4)
ORUÇ:
Oruç Farsçadaki “Rûze” kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir. Arapçası “Savm ve Sıyam”dır. Savm kelimesi Arapça’da 'bir şeyden uzak durmak, bir şeye karşı kendini tutmak, engellemek' anlamında kullanılır.
Fıkıh terimi olarak ise, “imsak vaktinden iftar vaktine kadar, bir amaç uğruna ve bilinçli olarak, yeme içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak demektir.”
İmsak vaktinden iftar vaktine kadar yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmanın bir amacı olmalı ve bu iş bilinçli olarak yapılmalıdır. Bu amaç ve bilinç, orucun Allah rızası için tutuluyor olmasıdır ki kısaca 'niyet' tabiri ile anlatılır.
Bu amaç ve bilinç olmadığı zaman, meselâ imkân bulamadığı için veya perhiz, rejim, zindelik gibi başka amaçlar için bu üç şeyden (yeme, içme, cinsel ilişki) uzak durmak oruç olarak değer kazanmaz.
Oruç, Peygamberimiz (sav)’in hicretinden bir buçuk sene sonra Şaban ayının onuncu günü farz kılınmış olup, İslâm'ın beş şartından biridir. Peygamberimiz (sav) bu hususu:
'İslâm beş şey üzerine kurulmuştur: Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed (sav)'in O'nun kulu ve elçisi olduğuna tanıklık etmek, namaz kılmak, zekât vermek, ramazan orucunu tutmak ve gücü yetenler için Beytullah'ı ziyaret etmektir. (hac)' (Buhari, iman, 34)
KUR’AN:
“… İnsanlığa rehber olan, bu rehberliğin apaçık belgelerini taşıyan ve hakkı batıldan ayıran Kur’an işte bu ayda indirilmiştir.”
Kur’an insanlığa hakikat yolunu apaçık gösteren yanılmaz ve şaşmaz bir rehberdir. Allah’ın rızasına en kısa ve en doğru şekilde ulaştıran bir yol reçetesidir.
Kur’an’ın hâkim olduğu her yerde Hak mutlaka Batıldan ayrılmış demektir. Kur’an’ın hâkim olduğu bir kalpte batıl, şer, şirk, küfür karanlığı asla barınamaz.
İşte Ramazan ayı dolayısıyla Kur’an’la olan mesafeyi kapatmak demek, batıldan Hakka dönmek, hakikate tabi olmak anlamına gelecektir.
“Ramazan iki önemli unsurdan oluşmaktadır: Kur’an ve Oruç. Kur’an’ı dikkate almayıp Ramazan ayını sadece Oruç ayı olarak algılayan kimse, savaşı kaybettiği halde bağımsızlık türküsünü söyleyen kimse gibidir.” (Prof. Hayrettin Karaman)
Sonuç olarak diyebiliriz ki, Kur’an’la batılın karanlıklarından Hakkın aydınlığına çıkmış, apaçık belgelerle kulluk yolculuğuna devam eden Müslüman, ramazan ayında Oruç ibadetiyle melekleşecek ve kemal dereceye ulaşacaktır.
Rabbim bu yolda cümlemize gayret, samimiyet ve sabır ihsan eylesin! Hayırlı ramazanlar…
