1906 yılında Pazar’dan Mekke’ye yardım
Murat Ümit HİÇYILMAZ
Pazarlı Araştırmacı Yazarımız Murat Ümit Hiçyılmaz, İlçenin tarihine ışık tutacak çalışmalarında birini daha okuyucularıyla paylaşıyor.
“SUYOLU YAPIMI PROJESİ İÇİN MEKKE’YE YARDIM YAPTILAR”
Murat Ümit Hiçyılmaz, “20.Yüzyıl başları Osmanlı tebaası için her halükarda ekonomik açıdan zor geçen yıllardı. Buna rağmen Suudi Arabistan’ın Mekke şehrinde büyük bir suyolu projesi için tertiplenen yardım kampanyasına Pazar’dan dahi birçok memur ve esnaf iştirak etmişti” diyerek kaleme aldığı bu tarihi belgede şu ifadelere yer verdi
“İLÇEDE BİR KOMİSYON KURULDU”
Öncelikle kaymakam ve müdürlerin başkanlığında yardım komisyonu kurulmuş, esnaf, memur, muhtar ve imamların bu komisyona katılımı sağlanmıştı. Pazar’dan ta Mekke’deki suyolu projesi için toplam 7416 kuruş, 30 akçe para toplanmıştı. Bu yardım kampanyasına destek veren kişiler aile unvanları ile birlikte Trabzon’da haftalık yayın yapan “Trabzon Gazetesi”nde ilan edilmişti.
“KONU HAKINDA ARAŞTIRMALAR YAPTIM”
Pazarlı yardımsever kişilerin isimlerinin bulunduğu bu kutsal listeden ilk defa, 6-8 Kasım 1988 tarihlerinde tertiplenen Trabzon Sempozyumu’nda bahsedilmiş ve bu sempozyum notları Trabzon Belediyesi’nce kitaplaştırıldığından literatüre girmiştir. Ancak burada geçen birçok aile adının Osmanlıca aslından tercüme edilirken hatalı okunduğu ve bu yüzden tekrar tercüme edilmesi gerektiği görülmektedir. Bu görevi de acizane biz üstlenmiş olalım. Listede bazı duyulmamış aile lakapları bulunmaktadır ki bunlar o dönemde değişik yerlerden gelip popüler bir kaza olan Pazar’da ticaret yapan kimselerdir. Burada sunulan listenin ilçemizin tarihi açısından asıl önemi, 20.Yüzyıl başlarında özellikle ilçe merkezinde kimlerin ticaretle uğraştığına dair ciddi bir belge olmasıdır. Pazar’da görev yapan memurlar haricindeki sülale unvanları ile kayıt edilmiş yardımseverler şu şekildedir;
“SONUÇTA KESİN OLMAMAKLA BİRLİKTE YARDIM EDENLER LİSTESİNİ OLUŞTURDUM”
-Meclisi İdare Azasından Seyfzade Hüseyin Efendi (12,2 kuruş)
-Pazar eşrafından Basazade Mecit Efendi (60 kuruş)
-Pazar eşrafından Telatorzade Hasan Ağa (108 kuruş)
-Pazar eşrafından Telatorzade Ziya Efendi (62,6 kuruş)
-Pazar eşrafından Basazade İsmail Hakkı Efendi (40 kuruş)
-Pazar eşrafından Seyfzade Ferhad Efendi (50 kuruş)
-Pazar eşrafından Basazade Nazım Bey (25 kuruş)
-Pazar eşrafından Telatorzade Şükrü Efendi (50 kuruş)
-Tüccardan Enderzade Hasan Hüseyin Efendi (50 kuruş)
-Tüccardan Hacızade Şükrü Efendi (50 kuruş)
-Tüccardan Mahonelizade Hasan Efendi (50 kuruş)
-Tüccardan Hoşverzade Ömer Şevki ve Fevzi Efendiler (62,3 kuruş)
-Tüccardan Naibzade Ahmed ve Mehmet Ali Efendiler (50 kuruş)
-Tüccardan Naibzade Mecid Efendi (32,2 kuruş)
-Tüccardan Arnavutzade Ali Çavuş (32,2 kuruş)
-Tüccardan Vardaloğlu Hacı Hamit Efendi (35 kuruş)
-Tüccardan Uzunalizade Hasan Efendi (32,2 kuruş)
-Tüccardan Sarıoğlu Rüşdü ve ortağı Hasan Efendiler (50 kuruş)
-Tüccardan Vardaloğlu İbrahim Ağa (50 kuruş)
-Tüccardan Vardaloğlu İsmail Efendi (22,2 kuruş)
-Tüccardan Fafanzade Hacı Mehmed Efendi (25 kuruş)
-Tüccardan Hortoloşzade Hamid Efendi (25 kuruş)
-Tüccardan Cancazade Mustafa Efendi (25 kuruş)
-Tüccardan Timurcizade Osman Efendi (25 kuruş)
-Esnaftan Hortoloşoğlu Hasan Efendi (25 kuruş)
-Esnaftan Lalaşaroğlu Mehmed Efendi (25 kuruş)
-Esnaftan Neboğlu Salih Çavuş (12,2 kuruş)
-Esnaftan Bahadırzade Şerif Efendi (25 kuruş)
-Esnaftan Neboğlu Şaban Çavuş (20 kuruş)
-Esnaftan Seyfzade Ziya Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Torosoğlu Mehmed Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Yangunzade Ahmed Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Yangunzade Rıza Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Seyfzade İbrahim Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Naiboğlu Muharrem Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Derecizade Rasim ve ortağı Süleyman Efendiler (18,2 kuruş)
-Esnaftan Cerrahoğlu Ahmed (12,2 kuruş)
-Esnaftan Gençağazade Mehmed Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Eyüpoğlu Musa Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Gençağaoğlu Eyüp (12,2 kuruş)
-Esnaftan Mahanoğlu Mahmud Ağa (12,2 kuruş)
-Esnaftan Cancaoğlu Kasım Usta (12,2 kuruş)
-Esnaftan Topçuoğlu Halit Usta (12,2 kuruş)
-Esnaftan Lalaşaroğlu İsmail Çavuş (12,2 kuruş)
-Esnaftan Hortoloşoğlu Mecid (12,2 kuruş)
-Esnaftan Timurcioğlu Hüseyin (10 kuruş)
-Esnaftan Abazaoğlu İbrahim Çavuş (12,2 kuruş)
-Esnaftan Lalaşaroğlu Osman Efendi (10 kuruş)
-Esnaftan Sarıoğlu Hacı Ali (12,2 kuruş)
-Esnaftan Eyüpoğlu Ferit Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Memişoğlu Mecit Usta (12,2 kuruş)
-Trabzonlu Çapulacı Osman Usta (12,2 kuruş)
-Esnaftan Abdioğlu Hakkı ve ortağı Mecid Efendiler (50 kuruş)
-Esnaftan Naiboğlu İbrahim (12,2 kuruş)
-Esnaftan Telatorzade Arslan Ağa (12,2 kuruş)
-Esnaftan Vardaloğlu Kerim Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Rizeli Muharrem Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Lazoğlu Mehmed Efendi (12,2 kuruş)
-Saraç esnafından Vardaloğulları Süleyman ve Osman (12,2 kuruş)
-Saraç esnafından Hacıbekiroğlu Şevket Usta (12,20 kuruş)
-Esnaftan Feyzullahoğlu Hasan Efendi (12,2 kuruş)
-Esnaftan Davutoğlu Ömer Çavuş (12,2 kuruş)
