Zaman zaman kamuoyunda “Rize’nin en eski ilçesi hangisi?” şeklindeki sorular gündeme geliyor. Bu tür sorular sosyal medya platformlarında ve yerel sohbetlerde tartışma konusu oluyor. Biz de konuyu yakından takip ederek, herhangi bir kesin iddiada bulunmadan bazı verilere ulaştık ve bu bilgileri siz değerli okurlarımızla paylaşmak istedik.
Aşağıdaki tabloda; Rize ve ilçelerinin ilçe olarak kuruluş yılları, daha önce bağlı oldukları yerler, yüzölçümleri, rakımları ve Rize Merkeze olan uzaklıkları yer almaktadır:
İl olarak kuruluş yılı: 1935
Toplam yüzölçümü: 3.835 km²
| İlçe | Kuruluş Yılı | Önceden Bağlı Olduğu İlçe | Alanı (km²) | Rakım (mt.) | Merkeze Uzaklık (km) |
|---|---|---|---|---|---|
| Rize Merkez | — | — | 253 | 11 | — |
| Ardeşen | 1953 | Pazar | 376 | 5 | 47 |
| Çamlıhemşin | 1960 | Ardeşen | 897 | 311 | 65 |
| Çayeli | 1944 | Merkez | 442 | 10 | 19 |
| Derepazarı | 1990 | Merkez | 28 | 8 | 9 |
| Fındıklı | 1948 | Hopa | 383 | 11 | 63 |
| Güneysu | 1987 | Merkez | 159 | 169 | 15 |
| Hemşin | 1990 | Pazar | 134 | 315 | 49 |
| İkizdere | 1945 | Merkez | 855 | 556 | 50 |
| İyidere | 1990 | Merkez | 28 | 7 | 15 |
| Kalkandere | 1959 | Merkez | 107 | 167 | 21 |
| Pazar | Cumhuriyet Öncesi | — | 173 | 34 | 38 |
Bu tabloya göre Rize’nin ilçe olarak en eski yerleşimi, Cumhuriyet öncesinde kurulan Pazar ilçesidir. Onu sırasıyla Çayeli (1944), İkizdere (1945) ve Fındıklı (1948) takip ediyor. En yeni ilçeler ise 1990 yılında ilçe statüsü kazanan Derepazarı, Hemşin ve İyidere olmuştur.
Ayrıca Rize ili, 1935 yılında il statüsüne kavuşmuş ve günümüzde toplam 3.835 km² yüzölçümüne sahiptir.
Bu veriler, bölge tarihine ilgi duyanlar için kıymetli bir kaynak olup, zaman içinde yapılacak arşiv ve akademik çalışmalarla daha da detaylandırılabilir.
Kaynak; Vikipedi (Ansiklopedi)