Hazırlayan: Abdullah Uzun
Türkiye Denizcilik Bankası'nın 1990'lara kadar İstanbul, İzmir, İskenderun ve Hopa arasında gerçekleştirdiği efsanevi vapur seferleri, bugün Rize’nin Pazar ve Artvin’in Hopa ilçelerinin turizm vizyonunda yeniden hayata geçmesi gerekir. Bu hattın yeniden faaliyete geçirilmesi, sadece nostaljik bir geri dönüş değil, aynı zamanda Karadeniz Bölgesi'ne ekonomik ve lojistik açıdan çağ atlatacak bir potansiyel barındırıyor.
Geçmişten Gelen Vizyon: Neden Bu Hat Önemliydi?
1985'lere kadar düzenli olarak gerçekleşen İstanbul-Hopa seferleri, Karadeniz insanının batı ile tek ve en konforlu bağlantı noktasıydı. Vapurlar lüks kamara ve kaliteli hizmetle unutulmaz seyahatler sunmanın yanı sıra, birer yüzen sosyal kulüp işlevi görüyordu.
• Sosyal ve Kültürel Merkez:
Güvertede kurulan dostluklar, düzenlenen balolar ve askere giden gençlerin horonlarla uğurlanması, bu seferleri sadece bir taşımacılık değil, bir toplumsal ritüel haline getiriyordu.
• Ekonomik Can Damarı:
Karadeniz'de limanlar yapılmadan önce bile, acente kayıkları ve mavnalar aracılığıyla fındık başta olmak üzere bölge ürünleri bu hat üzerinden büyük şehirlere ulaşıyor, bölge ekonomisine doğrudan katkı sağlıyordu.
Pazar: Deniz, Hava ve Tarihin Buluşma Noktası
Bu tarihi rotanın yeniden canlandırılmasında kilit rol Pazar ilçesine düşmektedir. Pazar, coğrafi konumu ve lojistik avantajıyla hattın vazgeçilmez bir durağı olmaya adaydır:
1. Rize-Artvin Havalimanı (RTE) ile Entegrasyon
Pazar’da yer alan RTE Havalimanı, deniz yolu taşımacılığı ile entegre edildiğinde benzersiz bir Kombine Ulaşım Merkezi yaratır.
• Turizm Çeşitliliği:
İstanbul'dan uzun deniz yolculuğunu tercih edenler, Pazar'da inerek bölgeyi gezebilir veya hızlıca uçağa geçebilir. Benzer şekilde, uçakla gelenler de Pazar'dan gemiye binerek Karadeniz sahil şeridini vapur konforuyla deneyimleyebilir.
• Lojistik Avantaj:
Yük taşımacılığında da gemi ve uçak arasındaki aktarma kolaylığı, Pazar’ı bölgesel bir dağıtım üssü haline getirebilir.
2. Tarihi Pazar İskelesi’nin Canlanması
Gemi duraklarının yeniden Tarihi Pazar İskelesi’nde kurulması, bölgenin kültürel mirasına sahip çıkılmasını sağlayacaktır. Bu iskele, sadece bir yolcu terminali değil, yöresel ürünlerin sergilendiği, tarihi atmosferin yaşatıldığı bir cazibe merkezi olacaktır.
Hopa: Gürcistan ve Ötesine Açılan Kapı
Hattın son durağı olan Hopa ise, Türkiye'nin Kafkasya ve Karadeniz havzasına açılan en önemli kapısıdır.
• Uluslararası Bağlantı:
Hopa Limanı'nın kullanılması, hem yolcu hem de yük taşımacılığında Gürcistan (Batum) ve diğer Karadeniz ülkelerine entegrasyonu sağlayarak, hattın uluslararası bir boyut kazanmasını garantiler.
• Bölgesel Gelişim:
Hattın Hopa’ya kadar uzanması, Artvin’in turizm potansiyelini İstanbul’a ve Ege-Akdeniz bağlantılarına taşıyacak; bölgenin ekonomik aktivitesini ciddi oranda artıracaktır.
Turizm Odaklı Öneriler
Bu hattın yeniden faaliyete geçmesi, modern gemilerle nostaljik bir deneyimi birleştiren yeni nesil bir turizm ürünü olarak planlanmalıdır:
• Tematik Gemiler:
Karadeniz kültürü temalı, yöresel lezzetlerin sunulduğu ve canlı horon gösterilerinin yapıldığı gemiler, seyahati bir destinasyon haline getirmelidir.
• Mavi Yolculuk:
İstanbul’dan başlayıp Karadeniz’in incisi limanlara (Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize/Pazar, Hopa) uğrayan rotalar, yabancı turistler için eşsiz bir kültürel keşif fırsatı sunar.
Sonuç:
Pazar-Hopa-İstanbul vapur hattının ihyası, sadece eski günlerin özlemini gidermekle kalmayacak; Pazar’ın havalimanı avantajı ile birleşerek Karadeniz’i Türkiye’nin ve dünyanın yeni turizm rotalarından biri yapacaktır.