Rize'nin Pazar ilçesine bağlı Hisarlı Köyü (eski adıyla Koksovat), sadece doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda tarihi zenginlikleriyle de dikkat çekiyor. Köyde yer alan tarihi mezar taşları, geçmişin izlerini günümüze taşıyan önemli kültürel miraslar arasında yer alıyor. Bu miraslardan bazıları, köy sınırları içerisindeki eski kale avlusunda bulunan kitabelerde somutlaşıyor.
Hisarlı Köyü’nün komşuları arasında Sivrikale (Tordivat), Güney (Avramit), Subaşı (Haçapur) ve Balıkçı (Çelek) köyleri yer alırken, bölge Osmanlı dönemine ait izlerle dolu bir tarihsel geçmişe sahiptir.
1. Kitabe – Eyüb Reis’in Oğlu Merhum Mustafa
Kale avlusunda yer alan ilk kitabe, Osmanlıca hat sanatıyla işlenmiş ve 1241 Hicri yılına (Miladi 1825–1826) tarihlenmiştir. Kitabede şu ifadeler yer almaktadır:
“Merhum Mustafa, oğlu Eyüb Reis. Ruhuna Fatiha. Sene 1241 (1825-1826)”
Bu mezar taşı, bölgede yaşayan soylu ya da önde gelen ailelere mensup bireylerin izlerini taşımakta olup, dönemin mezar taşı tipolojisine de ışık tutmaktadır.
2. Kitabe – Hacı Mehmed Ağa’nın Oğlu Ali
Kale avlusundaki ikinci kitabe ise 1286 Hicri yılına (Miladi 1869–1870) tarihlenmiştir. Taş üzerine işlenen beyitler, dönemin hem edebi anlayışını hem de dini bakışını yansıtmaktadır:
“Hüve’l-Baki Ecel irdi bu gençlikde İritdi cisimle canı Sarardı gül gibi benzim Hemen bevn-i sultanî İlahî sabr-ı cemil vir Validem gice gündüz Gelüb kabrim üzerime İtmesun âh-ı figanı”
“Merhum ve mağfur Hacı Mehmed Ağa’nın oğlu Ali ruhuna Fatiha Sene 1286 (1869-1870)”
Bu kitabe, genç yaşta vefat eden Ali’nin ardından ailesi tarafından yaptırılmış olup, acının, sabrın ve duanın dile geldiği anlamlı bir taş eserdir.
Tarihe Saygı, Kültüre Sahip Çıkma Vakti
Hisarlı Köyü’ndeki bu mezar taşları, sadece geçmişi belgelemekle kalmıyor, aynı zamanda gelecek nesillere aktarılması gereken önemli kültürel değerlerimizi temsil ediyor. Bu eserlerin korunması, restorasyonlarının yapılması ve kayıt altına alınarak turizme kazandırılması, bölgenin tarihine sahip çıkmanın en güzel yollarından biri olacaktır.
Hazırlayan: Abdullah Uzun Kaynak: Rize - Pazar Tarihi Mezar Kitabeleri Murat Ümit Hiçyılmaz
