Güzel Bir Başlangıç: Rize Bisiklet Yolu
Prof. Dr. Servet Karasu
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı
Bu hafta haberleri görünce heyecanlandım ve çok sevindim. İlk olarak 2016 yılı Kasım ayında 2. Rize Sempozyumunda dile getirmiş olduğum Rize Bisiklet yolunun bir kısmının da olsa ihale aşamasına gelmiş olması gerçekten güzel bir gelişme. Özellikle Rize Belediye Başkanı Prof.Dr. Reşat Kasap, Mustafa Baltacı ve Suzan Avcı şahsında emeği geçen herkese teşekkür ederim. Ayrıca bisiklet yolunun gündemde kalmasını ve tanıtılmasını sağlamak için çaba sarf eden Çay TV’den Togay Muratoğlu’na, Rize İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Murat Yazıcı’ya ve projeye ilgi gösteren Rize Kent Konseyine de teşekkürler. Rize’de bisikletle ilgili faaliyetler denince Rize Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü Antrenörü Hamza Kansız ile Çayeli Çaybis’den Kemal Arıcı’nın katkıları da takdire şayandır. Birçok şehir merkezinde halen faaliyette olan bisiklet yolları, birçok şehirde ise proje aşamasında olan bisiklet yolu projeleri bulunmaktadır. Örneğin Konya 447 km, Muğla: 21 km, İzmir 40 km, Bursa 80 km, Gaziantep 54 km, Sakarya 18 km, Antalya 10 km, Eskişehir 7 km, Erzurum Atatürk Üniversitesi kampüsünde 7 km, Ordu 6 km, Samsun 10 km bisiklet yoluna sahiptir, İstanbul’da ise 2023 yılı hedefi 1,100 km’dir. Ayrıca yanı başımızdaki Batum’u da unutmamak gerekir. İzmir, Antalya, Ordu, Samsun sahilinde bulunan bisiklet yollarının benzeri Cumhurbaşkanımızın memleketi Rize’yi baştanbaşa geçecek şekilde yapılarak bir örnek teşkil edebilir. İhale aşamasındaki yolun tam olarak nereden geçtiğini bilmemekle birlikte önermiş olduğum yol güzergahı ile ilgili olarak değerli okurları bilgilendirmek istiyorum.
Rize’nin eşsiz güzelliklerdeki yaylalarında zaman zaman planlanan dağ bisiklet turizmine ilave olarak Rize şehir merkezinde daha fazla insanın faydalanacağı, yerli/yabancı turistlerin ilgi göstereceği hem de yörede yaşayan insanların kullanacağı bir rota bulunmaktadır. Engindere Mahallesindeki beş yıldızlı otelden başlayıp Rize şehir merkezini sahil boyunca boydan boya geçerek Derepazarı ilçe merkezinde son bulacak bir bisiklet yolu yerli, yabancı turistlerin ve yöre halkının gözdesi olacaktır. Söz konusu rotanın yaklaşık uzunluğu 16 km’dir.
Parkuru 7 bölüm halinde inceleyebiliriz. Kırmızı ile gösterilen çizgiler Rize Belediyesi, sarı ile gösterilen çizgiler ise Derepazarı Belediyesi’nin sınırlarına girmektedir.
1 Numara’da kesikli çizgi ile gösterilen bölüm: Engindere Mahallesindeki otel ile İslampaşa Mahallesindeki kapalı yüzme havuzuna kadar olan 2.5 km’lik kısımda bisiklet yolu bulunmamaktadır. Düzenlemeler yapılması gerekmektedir.
2 Numara’da düz çizgi ile gösterilen bölüm: İslampaşa Mahallesindeki kapalı yüzme havuzundan başlayarak Rize liman sahasının yakınlarına kadar gelen kısım yaklaşık 5 km’den oluşmaktadır. Bu kesimde altyapı neredeyse tamam sayılabilir. Özelikle cami projesi ve Çay Çarşısı için yeni yapılan dolgu alanında proje aşamasında bisiklet yolu içinde gerekli alan ayrılırsa, 2 nolu kısımda yapılacak küçük düzenlemelerle yol kullanıma hemen hazır hale gelecektir. Bu kısım hâlihazırda bisiklet kullanıcılarının en çok tercih ettiği güzergâhtır. İki farklı noktada bisiklet kiralama imkânıda bulunmaktadır.
3 Numara’da kesikli çizgi ile gösterilen bölüm: Liman geçiş bölgesi yaklaşık olarak 1 km’den oluşmaktadır. 2 ile 4 nolu kısmı bağlayan önemli bir kısımdır. Bu kısım limana giriş çıkışların yapıldığı ve yolun en dar olduğu yerdir. Mevcut bisiklet kullanıcıları genelde çok dar olan kaldırımı kullanmaktadırlar. Yolda düzenleme yapılabilmesi için, mevcut kaldırımın liman sahasına doğru bir miktar genişletilmesi veya yolun bir miktar diğer tarafa kaydırılması gerekmektedir.
4 Numara’da düz çizgi ile gösterilen bölüm: Bu bölüm Emniyet Müdürlüğü ek hizmet binasından başlayarak Fener balıkçı barınağına kadar devam etmekte ve 2 km’den oluşmaktadır. 2 numaralı kısımda olduğu gibi altyapısı hemen hemen tamamdır ve bisiklet kullanıcılarının hizmetine küçük düzenlemeler yapıldıktan sonra hemen sunulabilir. Bu kısımda bir noktada bisiklet kiralama imkânı bulunmaktadır. Mevcut bisiklet kullanıcıların 2 numaralı bölümden sonra en çok tercih ettikleri bölümdür. Bu bölüm ayrıca Batıpark olarak adlandırılan bölgede yer almaktadır. Üniversite önünde yapılmakta olan dolgu ile entegre edildiğinde bisiklet yolu için en güzel güzergâhlardan birisi olacaktır.
5 Numara’da kesikli çizgi ile gösterilen bölüm: Fener balıkçı barınağından Alipaşa Mahallesinde bulunan yeniden yapılmakta olan beş yıldızlı otele kadar devam eden yaklaşık 3 km’lik kısımdır. Bu kısımda bisikletlilerin kullanımı için herhangi bir alan bulunmamaktadır. Bu bölüm parkurun tamamlanması için en çok yatırım yapılması gereken kısmını oluşturmaktadır.
6 Numara’da kesikli çizgi ile gösterilen bölüm: Bu bölüm Derepazarı ilçesinin sınırlarında kalmaktadır. Alipaşa’da yapımı devam eden otelden başlayarak, Derepazarı Belediyesi’nin rekreasyon alanı olarak düzenlediği bölüme (Bürücek Köyü) kadar uzanan 1.5 km’lik kısımdır. Derepazarı Belediyesi’nin 1 nolu kısımda yaptığı düzenlemeleri devam ettirmesi durumunda kullanıma hazır hale gelebilir. 5 nolu kısımla birlikte yatırım yapılması gerekmektedir.
7 Numara’da düz çizgi ile gösterilen bölüm: Derepazarı merkezden başlayarak Bürücek köyüne kadar gelen 1 km’lik kısımdan oluşmaktadır. Derepazarı Belediyesi bu bölümde düzenlemeler yaparak rekreasyon alanları yapmış ve halkın kullanımına sunmuştur. Bu bölümde ayrıca belediyeye ait bir sosyal tesis bulunmaktadır. Yine belediye bu bölgede yapay bir plaj yapmayı da planlamaktadır. Söz konusu kısım, yapılacak düzenlemelerle bisiklet kullanıcıların hizmetine de sunulabilir.
mahallesinden başlayarak, Derepazarı ilçe merkezinde son bulacak toplam 16 km’den oluşan parkurun 8 km’si küçük düzenlemelerle kullanıma hazırdır. Geri kalan 8 km’lik kısım belediyelerin veya ilgili kuruluşların yatırım planına alınarak mükemmel bir parkur oluşturulabilir. Yapılacak olan bu parkur tam anlamıyla yeşil ve maviyle bütünleşecektir. Rize’ye gelen yerli ve özellikle yabancı turistler Engindere veya Alipaşa’da kaldıkları otelden kiraladıkları bisikletlerle Rize Şehir merkezindeki kavşakta inşa edilecek olan Çay Çarşısında bisikletlerini park ederek yöresel ürünlerin alışverişini tur rehberlerinin aceleci tavırlarına maruz kalmadan doyasıya yapabileceklerdir. Yine şehir merkezine yürüyerek gelecek yemek vb. imkânlardan faydalanabileceklerdir. Turlarını daha da uzatmak ve meşhur Derepazarı pidesinin tatmak isteyenler ise Derepazarı’na kadar pedal çevirmeye devam edeceklerdir. Otellerine döndüklerinde harika bir parkurda toplam 16 km’lik spor yapmanın ve enfes lezzetlerin tadına bakmış olmanın hazzını duyacaklardır.
Yerli ve yabancı birçok turizm merkezinde turizm faaliyetleri arasında “yapmadan dönme” şeklinde faaliyetler bulunmaktadır. Rize turizm rehberinde yer alacak en önemli “yapmadan dönme” faaliyetlerinden biriside “Rize sahilini bisikletle gezmeden, Derepazarı’nda pide yemeden dönme” olacaktır.
Yapılacak olan 16 km’lik parkur Karadeniz sahilinin en uzun bisiklet parkuru olacak ve bir il ile ilçe ilk kez bisiklet yolu ile birbirine bağlanmış olacaktır. Rize, Karadeniz’in en uzun bisiklet rotasına sahip illerinden biri olma unvanını elde edecektir. Bu yol sadece turistlere değil şehir merkezinde yaşayan yöre halkına da hitap edecektir. Rize şehir nüfusunun büyük bir çoğunluğu sahil şeridindeki düz alanlarda ikamet etmektedir. Üst geçitlerde yapılacak olan asansör ilaveleri vb. düzenlemelerle yöre halkı da bu yola büyük ilgi gösterecektir. Hali hazırda mevcut olan 2 ve 4 nolu bölümler bisiklet kullanıcıların yoğun ilgisini çekerken yolun tamamlanmasıyla birlikte ilgi daha da artacaktır. Bu arada haklı olarak birçok kişinin artık sahilde çocuklarımızla rahatça yürüyemeyeceğiz serzenişlerini duyar gibi oluyorum. Tamamen haklılar, bisiklet yolu yayaların yoğun olduğu yerlerde mutlaka plastik bariyerlerle ayrılacaktır, herkes kendi yolunu kullanacaktır. Hafta sonları ailece veya arkadaş gruplarıyla İslampaşa, Gülbahar veya Fener Mahallelerinden hareket edecek gruplar Derepazarı’na pide yemeye gidebileceklerdir. Bisiklet yolunun tüm sahil boyunca hizmete girmesiyle ve uygun park alanlarının oluşturulmasıyla birlikte belki de Fener Mahallesinde veya İslampaşa Mahallesinde oturanlar şehir merkezine bisikletle gitmeyi tercih edeceklerdir. Yine Rize Şehir stadındaki etkinliklere insanlarımız spor yaparak gideceklerdir. Böylece stat bu parkurun en uğrak yerlerinden birisi olmaya aday olacaktır. Bu parkur mutlaka ilk etapta İyidere’deki otele ve Çayeli’ne uzatılmalı, daha sonra ise Ardeşen ve Fındıklı’ya kadar ulaşarak Cumhurbaşkanımızın memleketi olarak farkındalık oluşturulmalıdır.
Son söz: Her yıl karne döneminde törenlerle dağıtılan Bisikletleri değil, bisiklet yolu istiyoruz! Keşke sahil yolunun yanında birde bisiklet yolu olsaydı.
