Antibiyotik kullanımı alarm veriyor

Antibiyotik kullanımının korkutucu seviyelere çıkması, Sağlık Bakanlığı’nı harekete geçirdi. E-reçete üzerinden Türkiye genelinde il il değerlendirme yapan bakanlık, hekimlerin her üç reçeteden birinde antibiyotik yazdığını saptadı. 2013 Şubat ayı itibarıyla en yüksek antibiyotik yazılan il yüzde 57 ile Gaziantep oldu.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), reçetelere yazılan antibiyotiklerin ortalamasının yüzde 15 olması gerektiğini belirtiyor. Reçete Bilgi Sistemi üzerinden il il değerlendirme yapan İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye’deki ortalamanın ise yüzde 35 olduğu bilgisine ulaştı. Tüm sağlık kuruluşlarında e-reçeteye yazılan ilaçları tek tek inceleyen Sağlık Bakanlığı, Türkiye genelinde yılda 130 milyon reçete yazıldığını belirledi. Yazılan her üç reçetenin birinde ise antibiyotik bulunduğu bilgisine ulaştı.

DSÖ ve Türkiye ortalamasının çok üzerinde antibiyotik yazılan ilk 10 ilin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan iller olması dikkat çekti. Buna göre en çok antibiyotik yazılan iller; Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa, Şırnak, Hatay, Hakkâri, Mardin, Batman, Adana ve Kilis olarak gerçekleşti. En az antibiyotik yazılan il ise yüzde 27’lik oranla Edirne oldu. İstanbul’da yılda 23 milyon 189 bin reçete yazılırken, reçetelerin içinde antibiyotiklerin oranı yüzde 35; Ankara’da ise yıllık 9 milyon 805 bin reçete içinde antibiyotiklerin oranı yüzde 33 olarak gerçekleşti. Sonuçları değerlendiren İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Gürsöz, “E-reçete üzerinden geliştirdiğimiz bir yazılım olan ‘Reçete Bilgi Sistemi’ verilerine göre her 100 reçetenin 35’inde antibiyotik bulunuyor. İller bazında dağılıma baktığımızda 30 ilimiz Türkiye ortalamasının üzerinde. 51 ilimiz ortalamanın altında.” dedi. Doğu illerinde hastaların hekimlere reçeteye antibiyotik yazılması konusunda ısrarcı olduğunu belirten Gürsöz, Gaziantep’te konuyu her yönüyle masaya yatıracaklarını aktardı. Gürsöz, “Bir de hastaların antibiyotik almadan iyileşmeyeceklerine dair bir sabit fikirleri var. Antibiyotik almazsam iyileşmezsem düşüncesi toplumumuzda yaygın antibiyotikleri mucize ilaçlar gibi her şeye her durumda işe yarayacak ilaçlar gibi görüyoruz.” dedi. Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımının ürkütücü boyutlarda olduğunu belirten Gürsöz, “Ciddi bir halk sağlığı sorunumuz var. Ki bu sorun bütün dünyanın başını ağrıtacak bir sorun: ‘Antibiyotiklere karşı direnç gelişimi.’ Artık öyle bir zaman gelecek ki belki önümüzdeki 5-10 içinde hiçbir antibiyotiğin etki etmediği enfeksiyon hastalıkları ile karşı karşıya kalacağız. Bunun sebebi tamamen gereksiz, yanlış ve aşırı antibiyotik tüketimidir.” ifadelerini kullandı.

“Aile hekimleri Hızlı Tanı Testlerine rağbet göstermedi”

Sağlık Bakanlığı’nın antibiyotik kullanımını azaltmak için birkaç ay önce aile hekimlerine ücretsiz hastaların boğazından kült alıp 5 dakika içinde sonucu gösteren ‘Hızlı Tanı Testi’ çubukları dağıttıklarını aktaran Gürsöz, hekimlerin buna rağbet göstermediğini dile getirdi. “Aile hekimlerimizin kendi muayeneleri elbette ki birinci sırada gelir. Ancak Hızlı Tanı Testleri ile gerçekten hastaların antibiyotiğe ihtiyaçlarının olup olmadığı görülebiliyor. Polatlı’da başlattığımız bu uygulamadan maalesef sonuç alamadık.” diye konuştu.