Rize’nin Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 97.Yıldönümünü yaşamaktayız. Bu azizi milletimiz topraklarının bağımsızlığı için namusu ver canı pahasına kahramanca bir mücadele vermiş, bütün dünya âleme esaret altında yaşamayacağını 1918 yılında göstermiştir.

Bütün dünya ülkelerinin birçoğunu kasıp kavuran, birinci dünya savaşı yıllarında uğradıkları düşman işgalinden, 2 Mart 1918 tarihinde kurtulan Rizeliler ortaya koydukları kahramanlık ve büyük bir cesaret örneğiyle bugün bizlere, sonsuza kadar korumakla mükellef olduğumuz bu cennet vatanımızı emanet etmişlerdir. Hepsinin ruhları şad olsun, mekânları cennet olsun inşallah.

Şimdi sizlere, 2 Mart 1918’de düşman işgalinden kurtulan Rize’mizin tarihinden kısa olarak bahsedeceğim.

Rize’nin tarih öncesi hakkındaki bilgiler oldukça sınırlıdır. Rize adının kökeni de belirsizdir. Milattan önce 2 bin yılı başlarında tarım ve hayvancılıkla uğraşan bazı toplulukların yaşadığı yörenin, yazılı tarihi MÖ 7. yüzyılda Miletli denizcilerin yaptıkları seferlerle başlar. Daha sonra Kimmer, Med ve Pers akınlarına uğrayan yöre MÖ 180’de Kral Pharnakes’in işgaline uğradı. MÖ 1. yüzyılda Partlar’ın eline geçen bölge MS 10 yılında Roma egemenliği altına girdi.

Karadeniz-İran ticaret yolu üzerinde oluşu nedeniyle çekişme konusu olan Rize, Bizans ve Sasaniler arasında birkaç kez el değiştirdi.

1071 Malazgirt Zaferinin ardından Selçukluların eline geçtiyse de 1. Haçlı Seferi sonrasında Bizans tarafından geri alındı. 1204’te 111. Haçlı Seferinden sonra ise bölge Trabzon Rum İmparatorluğunun egemenliğine girdi.

Fatih Sultan Mehmet’in bu devleti 1461’de ortadan kaldırması ile kentte Osmanlı egemenliği başlamıştır. 1.Dünya Savaşında Rus işgaline uğrayan Rize 2 mart 1918’de işgalden kurtulmuştu. Daha önce Trabzon vilayetine bağlı sancak merkezi olan Rize, Cumhuriyet sonrasında 1924’te il oldu.
Rize kısa süren Rus işgali sonrasında tekrar özgürlüğüne kavuşmuş oldu.

Gazı Mustafa Kemal Atatürk ne güzel söylemiş “”Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir. Ben, ulusumun ve atalarımın en değerli miraslarından olan bağımsızlık aşkıyla yaratılmış bir adamım.” demiştir.
 

RİZE’NİN KURTULUŞU (2 MART 1918)

Bayram Ali KAVALCI

28.02.2015 19:17:21

429