MÜSLÜMANIN BAYRAMI NASIL OLMALI?
“Yüce Allah, size, o ikisinin yerine, onlardan daha hayırlı iki (bayram) verdi: Ramazan ve Kurban Bayramı”(1)
Hac ibadetini yapmak için yola çıkanlar Kurban Bayram hazırlıklarına çok önceden başlarlar. Hac ibadetini yapmayacak olanların Kurban Bayram hazırlığı Zilhicce ayının girmesiyle başlar. Zilhicce’nin (Kurban bayramına 9 kün kala) dokuz gününü oruçlu geçirmek tavsiye edilmiştir.
Arefe günü, hacda olanların Arafat Vakfesi’ni yaptıkları önemli bir gündür. Arefe gününün sabah namazıyla birlikte teşrik tekbirleri getirilmeye başlanır. “Allah en büyüktür Allah en büyüktür, O’ndan başka hiçbir ilah yoktur, en büyük O’dur. Allah en büyüktür ve hamd sadece ona mahsustur.” Müslüman bayram günleri boyunca hep bu tekbirleri terennüm eder. Hz. Peygamber (sav): “Allah Teâlâ kullarını arefe gününde cehennemden azad ettiği kadar, başka günlerde azad etmemiştir”(2) buyuruyor.
Arefe günü kabir ziyaretleri de yapılabilir. Böylece bayram günü daha verimli geçirilir. Özellikle ölmüş yakınları uzakta olanlar bayram günlerini kabir ziyaretiyle geçirmekte, sağ olan yakınlarını, eş-dost ziyaretini aksatmaktadırlar. Bu olmazsa bayram günlerinde mutlaka kabir ziyaretleri yapılmalıdır. “Kabir ziyareti, denize düşmüş boğulmak üzere olan bir dostuna el uzatma yardımı gibidir. Boğulmak üzere olan bir dostuna, yakınına el uzatmanın değeri ne ise, mezardakileri ziyaret edip onlara dualar okumak, hayır ve hasenatlarla yardımlarına koşmak da odur.”(3)
Kurban bayram sabahı erkenden kalkılır, mümkünse boy abdesti alınır temiz elbiseler giyilip güzel kokular sürünülür. Misvak kullanılır. Sabah namazı kılınır. Sabah namazının sünneti evde kılındıktan sonra farzını cemaatle kılmak en güzel olanıdır. Yolda teşrik tekbiri getirilir. Sabah bir şey yemeyip kurban etiyle yemek yemek müstehaptır.
Cemaatle bayram namazı da kılınıp bayramlaşma tamamlandıktan sonra neşe ve huzurla, sevinç ve güler yüzle hareket edilir. Çocuklar sevindirilmeye gayret gösterilir.
Kurban kesecek olanlar mümkünse bir an önce bu ibadeti yerine getirmelidirler. Hz. Peygamber(sav): “Âdemoğlu kurban bayramı günü, Allah katında kurban kesmekten daha sevimli bir iş yapmamıştır. Şüphesiz o kesilen kurban kıyamet günü boynuzları ve kılları ile gelir. Hiç şüphe yok ki, kurbanın kanı yere düşmeden önce Allah katında kabul görür. Öyle ise gönüllerinizi kurban ile hoş edin.” (4) buyurmuştur.
Ortaklar hayvanı kesecek olana vekâlet verirler. “Benim adıma kurban kesmeye seni vekil kıldım.” Hep birlikte tekbirler getirerek “Bismillahi Allahüekber” deyip kurban kesilir. Kasap ücreti olarak kurbandan bir parça verilmez. Ayretten ödenmelidir.
Kurban etinin tartılarak ve kura çekilerek taksim edilmesi gerekir. Sonunda helalleşmek suretiyle işlem tamamlanır. Kurbanın yenmeyen kısımları düzenli bir şekilde temizlenmelidir. Kurbanın kabul edilmesi dileğiyle “Niyet ettim Allah rızası için iki rekât namaz kılmaya” denerek iki rekât namaz kılınması ve sonunda da dua edilmesi güzeldir.
Kesilen kurban etinden ihtiyaç sahipleri faydalandırılır. Fakirin onurunu zedeleyecek yardımlar sahibine günahtan başka bir şey kazandırmaz. “Kurbanlık büyükbaş hayvanları sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda nice hayırlar vardır. Onları kurban ederken Allah’ın adını anın. Yanları üzerine düşüp canları çıkınca da onlardan hem kendiniz yiyin hem de isteyen ya da hayâsından dolayı isteyemeyen ihtiyaç sahiplerine de yedirin…”(5) buyuruyor Rabbimiz.
Yaşlı, akraba ve komşu bayramlaşmaları yapılır. Ziyarete gelenlere ikramda bulunmak, hayır dualarını almak önemlidir. Uzakta olanlar da unutulmamalıdır.Hz. Peygamber (sav): 'Akrabalık bağlarını kesip koparan kimse Cennete giremez'(6) buyurmaktadır.
Bu noktada birçoğumuz tereddüt içindeyiz. “Kendilerinden sürekli zarar gördüğümüz akraba ve komşularımızla iyi geçinmek nasıl mümkündür? Onlarla içli-dışlı olunca huzurumuz bozuluyor” demekteyiz. Bu durumda üç yol izleyebiliriz:
Birinci yol: Hz. Peygamber (sav)’in yaptığı gibi davranmaktır. Eziyet de etseler, bize zarar da verseler sabredip ilişkiyi koparmamaktır. Onların hallerine üzülüp kurtuluşları için çabalamaktır. Bu bizi Allah katında üstün kılar. Şu sonucun doğması için açık kapı bırakmış oluruz: “İyilikle kötülük bir olmaz. Sen kötülüğü en güzel bir tavırla sav! Bir de bakarsın ki seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki sıcacık bir dost oluvermiştir.”(7)
İkinci yol: Onlarla yakınlaştıkça zarar göreceğimiz akraba ve komşularımızla konuşmamak yerine ilişkileri asgari düzeyde sürdürmek, bağları tamamen koparmamaktır. Böylelikle hem zararlarından korunmuş hem de konuşmama günahından kurtulmuş oluruz. Bu durumda onları ikaz etme, hatalarını düzeltme fırsatı verme kapısı açık kalmış olur.
Üçüncü yol: Hırs ve intikam duygusuyla hareket etmek. Nefis, şeytan ve şeytanlaşmış insanların da bu yolda münafıkça araya girerek düşmanlık ateşini körüklemesiyle bağları tamamen koparmak. Burada faziletten söz edilemez. Kazanan hep düşmanlıktır. Bu yolun sonu cehenneme çıkar. Hz. Peygamber (sav)’in:
“Ben insanlarla beraberim, ‘eğer insanlar iyilik yaparlarsa ben de iyilik yaparım, kötü davranırlarsa ben de kötü davranırım’ diyen şahsiyetsiz kimselerden olmayın! Aksine insanlar iyilik yaparlarsa iyilik yaparım, kötü davranırlarsa da iyilik yaparım diyen şahsiyetli kimselerden olun” (8) ikazı çok önemlidir.
Müslüman istikrarlı insandır. Onun hayata bakışı, zevk ve üzüntüleri; düğün, bayram ve cenazeleri; insanlarla ilişkileri hep müslüman ağırbaşlılığına uygundur. Haram olan şeyler bayramda da haramdır. Bir yandan Allah’a yaklaşmak için kurban keserken diğer yandan Allah’ın gazabını çekecek davranışlar sergilemeyelim.
Bayramınız mübarek olsun, kurbanınız Allah’a yaklaşmaya vesile, hayır hasenatınız gönüllere ferahlık versin…
----------------------------------------
1-Ahmed B. Hanbel, Ebu Davud
2-Riyazus salihin:2/1282
3-Ravda.net
4-Tirmizi, İbn-i Mace, edahi
5-Hac suresi:22/36
6-Buhari, Edeb, 11,
7-Fussilet suresi:41/34
8-Tirmizî, Birr, 63,
